Eskişehir’in Sivrihisar ilçesindeki Ulu Camii’nin 2014 yılındaki onarımı sırasında bahçedeki hafriyatta mermer sanduka bulundu. O periyot yapılan incelemelerde Nasreddin Hoca’nın oğluna ilişkin olduğu sanılan yaklaşık 1 ton tartısındaki mermer sandukanın Nasreddin Hoca’nın mezarına ilişkin olduğu tespit edildi.
Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Lisanı ve Edebiyatı Kısım Lideri Prof. Dr. Mehmet Mahur Tulum, mermer sanduka üzerinde yaptığı filolojik araştırmaları sonucu taş lahit olarak bilinen mermerin 1284 yılında Eskişehir’in Sivrihisar ilçesinde hayatını kaybeden halk filozofu Nasrettin Hoca’ya ilişkin olduğunu ve üzerinde kendisi ile babası Şemseddin isimlerinin bulunduğunu belirledi.
İnceleme ve araştırmaların akabinde Nasreddin Hoca’nın mezarına ilişkin olduğu tespit edilen 738 yıllık, 147 santim genişliğinde ve yaklaşık 1 ton tartısındaki mermer sanduka, 10 kişilik bir grupla Sivrihisar Belediye Başkanlığı’na getirildi.
“ELİMİZDEKİ TAŞ 737 YILLIK”
Mermer sandukanın üzerinde, Selçuklu periyodunda kullanılan Arapça yazı tarzıyla Nasreddin ve babası Şemseddin isimlerinin yazılı olduğunu söz eden Prof. Dr. Mehmet Mahur Tulum, şöyle konuştu:
“Selçuki üslupta yontulmuş bir taş lahit ile karşı karşıyayız. Nasreddin Hoca’nın mevt tarihinin 1284 olduğunu bildiğimize nazaran, elimizdeki taş 738 yıllık bir taş. Bu taşın üzerinde yaptığımız filolojik araştırmalar sonucunda bu taşın Nasreddin Hocamıza ilişkin olduğunu tespit etmiş bulunuyoruz. Selçuki üsluptaki taşlarda kullanılan lisan Arapça’dır. Taşın üzerinde bir yüzünde şu yazmaktadır; ‘Sahib-ül hazel kabrü el muhtaç ila rahmetillah’. Başka yüzünde ise, ‘Nasrüddin hace nusrat ibn-i Şemsüddin baba’ yazmaktadır. Bu taş birebir vakitte Nasreddin Hoca’nın babasının ismini de bize veriyor. Şemseddin baba olduğunu bu taş dolayısı ile anlamış bulunuyoruz. Natürel bu sonuca varırken bize en çok yardımı olan da Nasreddin Hoca’nın kızının mezar şahidesiydi. Mezar şahidesinde yazılan bilgilerle bu taştaki bilgiler birbirini teyit etmektedir. Sonuç olarak biz bu ailenin kesin olarak Sivrihisar’a ilişkin olduğuna bu filolojik mukayese tarzı ile ulaşmış bulunuyoruz”
MEZAR TAŞI SANDUKA BELEDİYEDE SERGİLENECEK
Sivrihisar Belediye Lideri Hamid Yüzügüllü de mezar taşı üzerindeki yazıları okuması ile bir arada Nasreddin Hoca’nın sandukası olan mezar taşını birinci sefer ortaya çıkarıldığını söyledi.
Yüzügüllü, “Nasreddin Hoca’nın bu mezar taşı sandukası, Ulu Cami onarımı sırasında Ulu Cami kütüphane arşivinde bulunmuş ve bu taş sandukayı hocamızın okuması ile bir arada Nasreddin Hoca ile alakası olduğu kanıtlanmış. Bu mezar taşı sandukayı da belediyemizin içerisinde hoş bir köşede tüm ziyaretçilerimize sergileyeceğiz” dedi.
Nasreddin Hoca’ya ilişkin mezar sandukanın belediye girişinde özel olarak sergileneceğini söz eden Yüzügüllü, tüm ziyaretlerin de mermeri görerek hakkında bilgi alabileceğini de belirtti.
UNESCO LİSTESİNE ALINDI
Nasreddin Hoca’nın fıkralarını anlatma geleneği, Fas’ta gerçekleştirilen UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Hükümetlerarası 17’inci Komite Toplantısı’nda, UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne alındı.
Sivrihisar Belediye Lideri Hamid Yüzügüllü, Nasreddin Hoca’nın dünyada tanınan bir kişilik olduğunu belirerek şunları söyledi:
“Ayrıca Nasreddin Hoca’nın fıkra anlatım geleneğinin de UNESCO tarafından tescillenmesini ve UNESCO Miras Listesine girmesini de bugün burada sizlerle paylaşıyoruz. Nasreddin Hoca’nın anlatı ve telaffuzlarının geleceğe aktarılması için de çok büyük bir gelişme oldu. Nasreddin Hoca’yı dünya aslında tanıyıp biliyordu. UNESCO sayesinde de tüm dünya ile paylaşmış ve tescillemiş olduk. UNESCO’nun miras listesine Nasreddin Hoca’nın da girmesi ile artık Sivrihisarımız ulusal bir kimliğe sahip olmuştur. Gelecek tüm ziyaretçilerimiz için de sandukamızı burada sergilemiş olacağız.